Module Verlies en Rouw

Het overlijden van familielid, een vriend of bekende kan een grote impact hebben op zowel de leerling als in andere gevallen op een hele klas of school. Het is opvallend hoe verschillend per school en zelfs per klas of leerkracht omgegaan wordt met de thema’s verlies en rouw. Dit is enerzijds begrijpelijk omdat elk verlies uniek is en daarmee andere reacties oproept en hierdoor andere ondersteuning vraagt. Anderzijds zijn er ‘casus overstijgende’ richtlijnen en adviezen die aan verandering onderhevig zijn, afhankelijk van de laatste wetenschappelijke inzichten hieromtrent. Het heeft namelijk ook nadelen wanneer elke school, klas of docent naar eigen inzicht vorm kan geven aan de verwerking van verlies en hiermee het begeleiden van rouw. Onderzoek laat zien dat mensen en zeker kinderen beschikken over uitzonderlijke veerkracht als het gaat om verwerken van een ingrijpende gebeurtenis zoals het verliezen van een dierbare door overlijden (of door een andere vorm van afscheid). DE kanttekening hierbij is wel dat er aantal belangrijke factoren zijn, zowel in het kind dat de verlieservaring doormaakt als in zijn/haar omgeving die in grote mate bepalend zijn of en hoe het kind het verlies kan verwerken.

“In deze module zal duidelijk worden dat juíst de leerkracht ALTIJD van grote waarde is in situaties waarin een leerling of klas te maken krijgt met een verlieservaring.”

SinC heeft daarom speciaal voor leerkrachten in het basisonderwijs een module ontwikkeld gericht op omgaan met verlies en rouw. In deze module worden belangrijke concepten mbt tot verlies, rouw, verdriet, stemming en verwerking van verlies behandeld en worden concrete handvatten en tools gegeven om als leerkracht nóg adequater op te treden wanneer je te maken krijgt met deze thematiek. Tegen de achtergrond van de ontwikkelingspsychologie en andere gedragswetenschappelijke stromingen wordt inzichtelijk gemaakt welke mechanismen een rol spelen bij verlies en rouw en welke rol je als leerkracht hierin kunt nemen.

In veel gevallen zijn er naast leerkrachten of intern begeleiders externe professionals betrokken bij een ingrijpende verlieservaring. Een groot misverstand is dat de betrokkenheid van een externe professional de interne begeleiding en verwerking van het verlies in de klas of school minder belangrijk maken. In deze module zal duidelijk worden dat juíst de leerkracht ALTIJD van grote waarde is in situaties waarin een leerling of klas te maken krijgt met een verlieservaring. Passend binnen de visie van SinC zal daarom ook in deze module uitgebreid worden stilgestaan bij de grote invloed en waarde die je als leerkracht hebt in de ontwikkeling van het kind waarbinnen verlies en rouw een belangrijke plaats innemen.

Omdat de thema’s verlies en rouw op zichzelf een bepaalde emotionele lading hebben kunnen ze niet los gezien worden van de leergeschiedenis van de leerkracht zelf. In deze module zal daarom ook aandacht zijn voor een stukje zelfreflectie en zogenaamd ‘professioneel zelfbewustzijn’. Het accent ligt hierbij op het bewustzijn en (her)kennen van eigen gevoelens en reacties rondom persoonlijke ervaringen met verlies en rouw. De vraag die hier centraal staat is: wat is de invloed van mijn eigen ervaringen met deze thema’s en hoe ik hier in mijn rol als leerkracht mee om?

Na het volgen van de module Verlies en Rouw:

  • Ben je op de hoogte van de laatste ontwikkelingen en richtlijnen op dit gebied van rouwverwerking.
  • Heb je concrete handvatten en tools die je meteen kan toepassen in contact met leerlingen en hun opvoeders: hoe praat ik over verlieservaringen en hoe kan ik bijdragen aan rouwverwerking.
  • Begrijp je nog beter waarom dit relevante thema’s zijn in de ontwikkeling van het kind.
  • Heb je (door middel van de oefeningen) zelf ervaren wat het verschil kan maken in het praten met leerlingen en hun opvoeders over verlies en de verwerking hiervan.
  • Heb je meer mogelijkheden om jezelf én je collega’s te ondersteunen wanneer je op school geconfronteerd wordt met een verlieservaring en de verwerking hiervan.
  • Besef je nog meer wat jouw waardevolle bijdrage als leerkracht is het verwerken van verlies en het begeleiden van rouw.
  • Heb je meer zicht gekregen op de invloed van je eigen ervaringen en houding ten aanzien van de thema’s verlies en rouw en hoe je hier en nu met deze invloed kunt omgaan.